Van cd-hoes naar bankje: circulair design door Circlefied
Heb jij cd’s ingeleverd via de Recycletas? Dan zit je op het nieuwe bankje in de Jansstraat misschien wel op je oude cd-hoesjes. Dit circulaire ontwerp wordt lokaal geproduceerd door Circlefied, een van de Haarlemse Waardemakers. Deze jonge makers verwerken kunststof bedrijfsafval en consumentenafval tot bruikbare nieuwe producten en plaatmateriaal.
Kunststof is wereldwijd een van de meest gebruikte grondstoffen. Tegelijkertijd zorgt het voor grote milieuproblemen doordat het nauwelijks afbreekt en in enorme volumes wordt weggegooid. Circlefied wil die cyclus doorbreken. Door kunststofafval lokaal op te halen en in het atelier op het MAAK-terrein om te zetten in herbruikbaar plaatmateriaal, laat het bedrijf zien dat afvalstromen opnieuw benut kunnen worden.
Het bankje in de Jansstraat is een concreet voorbeeld van de missie van Circlefied. Bij de nodige vernieuwing zijn de hardhouten zittingen vervangen door panelen van gerecycled polystyreen, afkomstig van oude cd-hoesjes. Waar normaal hardhout zou worden gebruikt koos de gemeente in samenwerking met Circlefied voor een lokaal en circulair alternatief.
De cd-hoesjes zijn lokaal ingezameld via Spaarnelanden en Spaarne Werkt, vervolgens in-house door Circlefied gerecycled, gefreesd en gemonteerd. Het resultaat: een bankje waarvan de zitting bestaat uit materiaal dat anders zou zijn verbrand – of erger, in zee zou zijn beland. Doordat de polystyreen tot een monostroom is behouden is deze wanneer de bankjes op termijn weer vervangen moeten worden weer volledig te recyclen tot een nieuw product. Hierdoor blijft de gerecyclede polystyreen in de circulaire cyclus.
Het project levert niet alleen een inspirerend Haarlems verhaal, maar ook meetbare milieuwinst op. Doordat er geen nieuw hout uit Frankrijk is gehaald, geen transport heeft plaatsgevonden door de lokale inzameling en productie, geen nieuw materiaal is gebruikt en de weggegooide cd-hoesjes niet zijn verbrand, is sprake van een aanzienlijke CO₂-besparing. In totaal heeft het lokaal geproduceerde, gerecyclede bankje meer dan 450 kg CO₂-winst opgeleverd. Ter vergelijking: dit is evenveel als 5 keer naar Parijs vliegen.
Het bankje in de Jansstraat laat zien hoe circulair ontwerp praktisch én zichtbaar kan worden gemaakt in de openbare ruimte. Wat overbodig afval was, is nu een functioneel object met een duidelijke boodschap. En zo verandert iets kleins als een weggegooid cd-hoesje in een statement over de toekomst van ons afval.
Klimaatburgemeester Tim Ruijters en Jan van Betten, directeur bij Spaarnelanden, namen het bankje rondom de boom bij de St. Janskerk in de Jansstraat 15 mei symbolisch in gebruik.
